Bahr egon biografie
"De val van Brandt zie ik als een grote nederlaag"
Interview met Markus Wolf
Markus Wolf: "Je vraagt je altijd af: wat blijft er over? Ik heb net mijn tachtigste verjaardag gevierd, in Zuid-Afrika. Ik wilde geen gedoe, maar het werd een groot feest, tussen vrienden van het ANC. De DDR had ze toentertijd geholpen, niet veel, maar toch. Ik had in Zuid-Afrika het gevoel dat het allemaal niet voor niets was geweest."
'Het', dat is Wolfs leven in de DDR. Vooral de 34 jaar dat hij, als generaal en onderminister, de Hauptverwaltung Aufklärung (HVA) leidde, de buitenlandse inlichtingendienst van het ministerie voor Staatsveiligheid. Zijn opdracht: de klassieke spionage met agenten coördineren. Maar Wolf is ook een bon-vivant. Een Zwaab, uit een familie van Bildungsbürger, met gevoel voor een goed gesprek bij een goed glas wijn. Hij schreef zelfs een boek over de Russische keuken. Vader Friedrich Wolf was een fameus arts en toneelschrijver, die eind jaren twintig communist werd. Broer Konrad was een van de beste filmmakers van de DDR en leidde de Academie van de Kunsten. Nadat Konrad in was overleden, gebruikte Markus hem, zoals hij zegt, als 'schild' om zijn ongenoegen te ventileren over de verstarring en het gebrek aan openheid in de staat die hij desondanks ste
Hoofdstuk 5
Leiderschap zonder Leiders. De tijd van Den Uyl
In werd Joop den Uyl geïnterviewd over de ‘strategie’ van de PvdA. Hij had er weinig zin in. Wie niets van belang te zeggen had over de inhoud, kon altijd nog over de politieke strategie beginnen, bromde hij. Als politiek leider had hij er weinig behoefte aan zijn bewegingsvrijheid in te leveren door zich vast te leggen op één strategie, maar veel partijactivisten meenden dat moderne democratie hun het recht gaf daarover te beslissen. Johannes Marten den Uyl () was een van een reeks PvdA-prominenten die de Haagse Post interviewde voor een themanummer over partijstrategie. Het viel de ex-premier op dat onder hen verder geen vertegenwoordigers van zijn generatie waren. ‘In Nederland heeft de zogeheten vernieuwing van de jaren zestig nogal toegeslagen. Meer dan enige andere socialistische partij heeft de PvdA de schrik van de jaren zestig ondergaan, is er echt huisgehouden, soms op een noodzakelijke, soms wel op een wrede en verkeerde manier. De hele generatie van vijftigers en zestigers is voor een goed deel buitenspel komen te staan.’Ga naar eind1
Met deze opmerkingen wees Den Uyl op de eigenaardige ontwikkeling van het politieke leiders
J.H. Brinks
De wonderbaarlijke wederopstanding van Pruisen
Het nieuwe Duitse nationalisme in de DDR en de ‘Wiedervereinigung’
De oude Duitse middeleeuwse Kyffhäusersage verklaart dat wanneer Duitsland in nood verkeert de in zijn Kyffhäuser-berg in Thüringen rustende keizer Barbarossa daaruit zal opstaan. Dan zal hij de Duitse landen van vreemde overheersing en andere ellende verlossen. Keizer Barbarossa, beroemdste telg uit het middeleeuwse geslacht der Hohenstaufen, werd in de eind achttiende- en negentiendeeeuwse orgie van nationalisme die Duitsland overspoelde gezien als stichter van het Eerste Rijk. Bismarck, de stichter van het Duitse Rijk in , werd door zijn borussofiele achterban uitgeroepen tot de wettige opvolger van dit rijk. Deze ‘Reichsgründung’ werd het Tweede Rijk genoemd. De Pruisische Hohenzollern werden tot opvolgers van de Hohenstaufen gebombardeerd. Hitler en de zijnen zagen zich als testamentvoltrekkers van dit streven door ook de laatste Duitstalige mens ‘Heim ins Reich’ te halen. De voorliefde van de Oostenrijkse ‘Gefreiter’ voor het militaristische Pruisen van Frederik de Grote ging zover dat hij nergens zijn kamp opsloeg zonder niet ook een portret van de verlichte despoot
Method in the madness: De eeuw van J.L. Heldring ()
Eind augustus is De eeuw van J.L. Heldring (). Een biografie van Hugo Arlman verschenen. Het boek wordt eind september officieel gepresenteerd op Instituut Clingendael. Heldring was buitenlandredacteur van de NRC, adjunct-hoofdredacteur en hoofdredacteur van NRC Handelsblad en schreef van tot de veel gelezen rubriek Dezer Dagen. Van tot was Heldring directeur van het Genootschap Internationale Zakenen tegelijk hoofdredacteur van de Internationale Spectator. Wat typeerde Heldrings manier van denken over de veranderende wereld in de 20ste eeuw?
"Wanneer beide Duitse landen herenigd zullen zijn, weten we niet, maar het Duitse volk is al herenigd. Donderdagavond hebben we op de televisie gezien hoe honderdduizenden Oost-Duitsers door West-Duitsers in de armen werden gesloten," schreef J.L. Heldring, nadat op 9 november de Muur tussen Oost- en West-Berlijn met hamers en beitels was afgebroken.
Het was een tekenend voorbeeld van Heldrings manier van denken. 45 jaar lang had hij zich een precies waarnemer van de Koude Oorlog getoond, de grote gebeurtenissen en ontwikkelingen in de wereld had hij meestal door dat denkraam bekeken: "Bijna alles wat er op de wereld gebeurde kon daaraan worden gerelateerd."&n
Het begrip Ostpolitik, ook wel neue Ostpolitk genoemd, is een politieke term uit de periode van de Koude Oorlog. Op initiatief van Willy Brandt () paste de democratische Bondsrepubliek Duitsland (BRD) zijn houding richting de communistische Deutsche Demokratische Republik (DDR) en de Sovjet-Unie aan en trad een periode op van ontspanning tussen deze landen.
De kernwoorden van Brandts Ostpolitiek waren &#;voorzichtige toenadering&#;, termen uit een speech die zijn adviseur Egon Bahr () in juli had gehouden:
Wandel durch Annäherung
Overigens beschouwen historici en politicologen Egon Bahr &#; staatssecretaris en minister onder Brandt &#; als de echte &#;architect van de Ostpolitik&#;. Bahr trad, deels achter de schermen, op als de belangrijkste adviseur van Brandt.
Achtergrond Ostpolitik
In de jaren waren de ver