Biografie de schrijver die over de soep vloog

Frans Pointl was al op leeftijd toen hij in doorbrak met de verhalenbundel De kip die over de soep vloog. Wat heet, op je 56ste ben je – wat ze noemen – een laatbloeier. Vooral zijn televisieoptreden bij Adriaan van Dis droeg bij aan zijn succes. Pointl nam tijdens het interview een half glas witte wijn, hij wilde de VPRO niet op kosten jagen, en was voor de gelegenheid naar de stomerij gegaan. Ontwapenende sulligheid. Daarna legde hij uit waar die wereldvreemdheid vandaan kwam. De verhalen in De kip die over de soep vloog gaan over een alleenstaande moeder die zich vastklampt aan haar enige zoon en voortdurend met zelfmoord dreigt. Die zoon heeft voor de rest van zijn leven moeite serieuze relaties aan te gaan. Ook gaan de verhalen over familie die niet terugkeerde uit de kampen. De geschiedenis was bij Frans Pointl in de genen gaan zitten. De shoah zou nooit meer voorbijgaan.

Pointl werd genomineerd voor de AKO-literatuurprijs. De prijsuitreiking was een gedenkwaardige avond.

voor het eerst zat ik aan
aan een diner
dat viel verdraait niet mee
een colonne obers bracht schalen binnen
waarop saumon fumé
daarna kreeg ik een bord
met iets rozeroods erop
dat leek op een jonge uit het nest
gevallen en gefrituurde reiger
ik vroeg ie

Aantrekkelijke biografie van literaire ‘pechvogel’ Frans Pointl ★★★★☆

‘U bent toch die poelier?’, vraagt een man op straat aan schrijver Frans Pointl. ‘Nee’, antwoordt Pointl geïrriteerd, en loopt door. De man blijft naast hem lopen. ‘Ja toch’, zegt hij, ‘u bent toch van de kip?’

De meeste mensen die zich Frans Pointl () herinneren, zullen hem kennen van ‘de kip’, oftewel van zijn verhalenbundel De kip die over de soep vloog () waarmee Pointl op zijn 56ste debuteerde en na een leven vol (literaire) tegenslag alsnog succes kreeg.

In zijn debuut beschrijft Pointl zijn jeugd, die zorgeloos begint maar abrupt wordt afgebroken zodra de oorlog uitbreekt. Een groot deel van zijn familie wordt gedeporteerd en vermoord. Na de oorlog zijn moeder en zoon op driehoog-achter in Amsterdam tot elkaar veroordeeld. Moeder, getraumatiseerd en depressief, is dwingend en bezitterig. Een normaal sociaal leven heeft de jonge Frans daarom niet. De bundel eindigt bij moeders dood, die niet de vrijheid oplevert waarop Pointl hoopte. In later werk beschrijft hij hoe zijn leven wordt beheerst door angsten, sociale onhandigheid en allerlei dominante figuren die misbruik van hem maken.

‘Mag ik u een pechvogel noemen?’, vraagt Adriaan van Dis in een televisie-interview in dat tot Pointls doorbraak za

Interview: David de Poel over zijn biografie Oefeningen in dapperheid (over Renate Stoute)

David de Poel () publiceerde verhalenbundels en romans, waaronder De buitenstaander, een van die indringende boeken die door noodzaak zijn ontstaan. Net zoals De kip die over de soep vloog van Frans Pointl en Op de rug van vuile zwanen van René Stoute. Geen wonder dat De Poel na een romaneske biografie over Pointl onlangs Oefeningen in dapperheid liet verschijnen, een Open Domein deel over het turbulente leven van literaire outsider René/Renate Stoute.

Stoute ( – ) groeide op in Haarlem, werd van school gestuurd en had daarna twaalf ambachten en dertien ongelukken. Hij raakte verslaafd aan opiaten, brak auto&#;s open – de bekende periode in de jaren zeventig, tachtig waarin geen autoradio veilig was – vervalste cheques en kwam een paar maal in de gevangenis terecht, waar hij uiteindelijk het schrijven ontdekte. Zijn rauwe, &#;ongeschoolde&#; stijl viel op bij literaire tijdschriften en resulteerde uiteindelijk in in de publicatie van de bundel Op de rug van vuile zwanen, dat het Gouden Ezelsoor won voor bestverkopend debuut. De start van een interessant, origineel oeuvre.

De Poel interviewde jarenlang allerlei betrokkenen en kreeg de kans om Stoutes uitgebreide arch

Frans Pointl was al 56 toen hij debuteerde met De kip die over de soep vloog. Hij verscheen in Van Dis in de Ijsbreker en stal de harten van heel televisiekijkend Nederland. Zijn boek werd een bestseller en Pointl werd in één klap een bekende Nederlander. Waar hij eerst nauwelijks rondkwam van zijn uitkering, kon hij nu verhuizen naar de Amsterdamse grachten. Helaas was zijn financieel geluk van korte duur, want de Belastingdienst eiste haar deel op: geld dat Pointl inmiddels niet meer had.
Het zat hem toch al niet mee in het leven. Zijn ouders scheidden toen hij vijf was. Kort daarop brak de Tweede Wereldoorlog uit en werd een groot deel van de familie vermoord. Moeder en zoon waren voortaan op elkaar aangewezen. Hun relatie was verstikkend, maar vormde een belangrijke inspiratiebron voor Pointls schrijverschap. In deze bijzondere biografie neemt David de Poel ons mee in het leven van Pointl, langs zijn geliefde katten, vele hospita’s en aanhoudende pogingen om aan de literaire weg te timmeren. Daarnaast beschrijft De Poel de laatste jaren van Frans Pointl: hoe hij plotseling ernstig ziek werd en lang moest revalideren. En hoe hij tot zijn laatste ademteug geestig en ad rem bleef.

Quotes:
'Wat dreef deze man en hoe liep het met hem af, als mens en als schrijver, toen