Ida gerhardt mooiste gedicht
Rijkdom van het onvoltooide
Fragmenten over het leven van Ida Gerhardt
Mariëlle Polman
‘Wilt gij oordelen over mijn leven,
sla het blad slechts op: en ik ben hier’
De afgelopen jaren zijn er drie publicaties verschenen met brieven van Ida Gardina Margaretha Gerhardt (), gebundeld en toegelicht door respectievelijk Ad ten Bosch, Frédéric Bastet en Maria de Groot. Onlangs publiceerde Mieke Koenen een studie over Gerhardt en de klassieke oudheid, die opent met een biografisch hoofdstuk over de dichteres als classica. Samen geven deze boeken een voorlopig portret, dus het wachten is op een biograaf die de gepubliceerde, maar ook ongepubliceerde fragmenten over Gerhardts leven tot een geheel smeedt.
Wie over het leven van Ida Gerhardt wil lezen, kon tot voor kort alleen te rade gaan bij de twee boeken die Marie H. van der Zeyde over haar levensgezellin had geschreven: De hand van de dichter () en De wereld van het vers (), met daarin persoonlijke herinneringen en interpretaties van Gerhardts gedichten. Inmiddels zijn er meer gedenkschriften verschenen, waarin ook brieven van Gerhardt zijn opgenomen. In de biografische inleiding van haar studie over Gerhardt en de klassieke oudheid heeft Mie
Levendige biografie van Ida Gerhardt
De geest van de rock 'n' roll en de expressionistische dichters en schilders van de jaren vijftig van de vorige eeuw waren niet aan haar besteed, noch de opstand der vrouwen en homoseksuelen in de jaren zestig. Dichteres Ida Gerhardt () hield van datgene dat zich ruimschoots had bewezen: de klassieken, de grote Nederlandse dichters, de bijbel, de psalmen.
Vroegoud vrouwtje
Al op de kinderfoto's in Dwars tegen de keer, de biografie die classica Mieke Koenen over haar schreef, ziet ze er uit als een vroegoud vrouwtje, zorgelijk, met trieste blik. Als dichteres en als lerares klassieke talen was ze veeleisend en bloedserieus, blijkt uit haar levensverhaal.
Aan een gedicht schaafde ze net zo lang tot het ideaal was. Dichten was keihard en dodelijk vermoeiend werk, vond ze. Maar: alles wat een mens deed moest nu eenmaal goed gebeuren: dichten, vertalen, lesgeven, aandacht voor de natuur. En wat goed was, dat wisten niet haar familie, haar werkgevers, haar uitgevers of de literaire critici, maar wist zij alleen. Andere mensen vielen daarom vaak tegen. Behalve dan die ene op wie ze altijd kon rekenen, Marie van der Zeyde, haar grote liefde en trouwe levensgezellin.
Levendige biografie
Die eigenschappen - koppigheid, diepe ernst, eigendunk,
biografie: Ida Gerhardt
Ida Gehardt [Gorcum - Zutphen ]
Ida Gerhardt werd geboren in Gorinchem. Haar vader was directeur van de ambachtsschool. Hij had zich opgewerkt van timmerman tot directeur. Het gezin verhuisde naar Schiedam toen haar vader daar directeur van de ambachtsschool werd. Haar moeder (Ida Blankevoort) was een overheersende vrouw ('die mij naar het leven stond / in al mijn levensdagen').
Ida Gerhardt had een oudere zus - Truus Gerhardt (/) - die ook dichteres was. Van deze zus verschenen: 'De engel met de zonnewijzer' (), 'Laagland' () en 'Verzamelde gedichten' (). Ze had ook een jongere zus - Mia.
Ida Gerhardt volgde het Erasmiaans gymnasium in Rotterdam. Hier was zij een leerling van de dichter J.H. Leopold, door wie haar werk beïnvloed is. Ida Gerhardt studeerde klassieke talen. Ze promoveerde in op een gedeeltelijke vertaling van 'De rerum natura' van Lucretius. Ze studeerde in Leiden en enige tijd in Utrecht. Haar vriendin Marie van der Zeyde zegt hierover: 'had zij zich in Leiden als een vis in het water gevoeld, in Utrecht was zij veeleer een vis op het droge'. Vanaf werkte ze als lerares, de eerste jaren als vrijwilligster aan het gymnasium in Groningen. Samen met Marie H. van der Zeyde vertaalde ze de psalmen. Ze had er speciaal Hebreeuws
Ida Gerhardt. ‘Een kind nog in mijn prille staat’
Zoals veel lezers sla ik, voor ik begin aan een biografie, het boek vaak eerst open bij de fotopagina’s die dikwijls gemakkelijk herkenbaar zijn tussen de andere bladzijdes, omdat het papier dikker en glanzender is. Zo ook bij de biografie van Ida Gerhardt (). Ik leg het boek gesloten voor me en ga op zoek. Daar zijn ze, foto’s van een serieuze jonge vrouw en van een oudere dichteres. Foto’s van haar moeder, haar vader, haar zussen Truus en Mia. Van haar studietijd in Leiden en Utrecht. Van Gerhardts levensgezel, Marie van der Zeyde met háár moeder en zusje. Van de plekken die belangrijk waren: het gymnasium in Rotterdam, het huis waar de familie Gerhardt tussen en woonde, de kloosters waar Ida en Marie graag verbleven, het huis in Ierland dat ze vele malen huurden en dat in Eefde, waar ze de laatste jaren van hun leven doorbrachten. Maar de meeste indruk maken de foto’s van een ernstig kijkend klein meisje. Het eenzame, zich miskend voelende kind dat Ida Gerhardt altijd is gebleven.
Poëzie
Het boek van Mieke Koenen nodigt uit – zoals de meeste goede biografieën – tot herlezen. De foto’s bieden een eerste inzicht in Gerhardts leven, haar poëzie een tweede. De gedichten vertellen haar levensgeschiedenis. Beklemmende verzen ov
Gerhardt, Ida
Ida Gardina Margaretha Gerhardt, Nederlands dichteres en classica (Gorinchem - Warnsveld ). Zuster van de dichteres Truus Gerhardt en de mediaeviste Mia Gerhardt. In haar toenmalige woonplaats Rotterdam bezocht Ida Gerhardt het Erasmus-gymnasium waar ze les in de klassieke talen kreeg van de dichter J.H. Leopold, die een onuitwisbare indruk op haar gemaakt heeft. Daar ontmoette ze ook haar latere levensgezellin Marie H. van der Zeyde.
Van tot studeerde Gerhardt klassieke talen, aanvankelijk in Leiden, later in Utrecht. In promoveerde ze cum laude op de vertaling van Lucretius' De rerum natura, de boeken I en V: De natuur en haar vormen. Vanaf was ze lerares in Groningen en vervolgens in Kampen. In nam ze op verzoek van Kees Boeke de leiding op zich van de gymnasiumafdeling van de Werkplaats in Bilthoven, waar ze in met vervroegd pensioen vertrok en zich in Eefde vestigde.
Vlak voor het uitbreken van WO II, in mei , debuteerde Ida Gerhardt met de dichtbundel Kosmos, in opgenomen in Het veerhuis. Al vrij snel werd die laatste poëziebundel herdrukt en dat gold ook voor de bundels Buiten schot () en Kwatrijnen in opdracht (). Er is in deze poëzie een bijzondere aandacht voor natuur en landschap. Vooral de rivierenlandschappen van Merwede, Waa