Titus brandsma heilig verklaard
Intellectuele biografie Titus Brandsma
Van tot werkte dr. Inigo Bocken voor het Titus Brandsma Instituut aan een bijzondere publicatie: een intellectuele biografie van Titus Brandsma.
Intellectuele biografie van Titus Brandsma
Deze biografie biedt een verrassend perspectief op een bredere stroming die de cultuur van die tijd beïnvloedde: een fascinatie voor mystiek en mysticisme, die zowel het artistieke als het politieke denken kleurde. Brandsma's karmelitaanse achtergrond, geïnspireerd door Teresa van Ávila, plaatste hem bovendien in een unieke positie binnen de katholieke vernieuwing en haar complexe relatie met de moderne cultuur.
In zijn waardering als wetenschapper wordt hem tekort gedaan.
Held en heilige
'Een rusteloze activist die zijn hoogleraarschap heeft verwaarloosd,' zo omschrijft Inigo Bocken een van de kritische oordelen over Titus Brandsma. Deze meningen bestonden al bij zijn benoeming tot hoogleraar aan de Radboud Universiteit in Hoewel hij door zijn moedige verzet in de Tweede Wereldoorlog een onbetwiste reputatie als held en heilige heeft verworven, is dit volgens onderzoeker Bocken slechts een deel van het verhaal.
'In zijn wetenschappelijke werk wordt hij vaak onderschat,' zegt Bocken. 'Het bijzondere aan Titus Brandsma is dat zijn levensv
Nieuwe boeken over Titus Brandsma
De Friese pater karmeliet Titus Brandsma (), hoogleraar filosofie en mystiek in Nijmegen, werd in januari door de Duitse bezetter wegens zijn verzet tegen nazisme en racisme gevangen genomen. Hij overleed op 26 juli in de ziekenbarak van het concentratiekamp Dachau. In werd hij door paus Franciscus heilig verklaard.
Zijn tijdgenoten konden de stem van Titus Brandsma dikwijls horen. In talloze artikelen, vooral in dag- en weekbladen, maar ook in religieuze en wetenschappelijke tijdschriften, en bovendien in vele toespraken, waaronder een aantal radiovoordrachten, liet hij zijn licht schijnen op vraagstukken die de mensen van zijn tijd bezig hielden. Hoe kan ik gelukkig worden? Wat is liefhebben? Kan ik God kennen en ervaren? Hoe bereiken we vrede, in onszelf en in de wereld? Hoe kan ik respectvol omgaan met mensen, met dieren, met de natuur? Wanneer ben je een held?
In Zo verborgen is God niet komt Titus Brandsma zelf aan het woord. Kerkhistoricus en theoloog Peter Nissen, die als hoogleraar Spiritualiteitsstudies een van de opvolgers is geweest van Titus Brandsma aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, maakte voor deze bloemlezing een selectie van de beste teksten over mystiek en maatschappij van Titus Brandsma.
English biography
Wie is Titus Brandsma?
&#;God is kenbaar in ons wezen, wij kunnen Hem zien
en in zijn aanschouwing leven.
En die aanschouwing zal zijn invloed
niet missen op ons gedrag.
Hij zal zich dan ook in onze werken openbaren.&#;
Titus Brandsma
De heilige Titus Brandsma ( &#; ) is een van de meest inspirerende karmelieten voor de hedendaagse wereld. Naar hem zijn kerken, scholen en straten vernoemd.
Hij werd in geboren als Anno Sjoerd Brandsma in Oegoclooster een gehucht in Friesland nabij Bolsward. Titus, koos hij later als kloosternaam.
De sociaaleconomische achterstandspositie van de Friese katholieken heeft op het leven van Titus Brandsma een grote invloed gehad. Zijn inzet voor de emancipatie van Nederlandse en Friese katholieken, vooral op de gebieden van onderwijs en journalistiek, heeft hier zijn oorsprong.
Op jarige leeftijd koos Titus voor intrede in de Karmelorde. Al in de eerste jaren van zijn kloosterleven kwam hij in contact met mystieke geschriften. Op het gebied van de studie van mystiek en spiritualiteit zouden later zijn grootste verdiensten liggen.
In werd Titus Brandsma benoemd tot hoogleraar wijsbegeerte en mystiek aan de dan opgerichte Katholieke Universiteit in Nijmegen. Hij heeft baanbrekend werk verricht met de verzameling en
De filosofie van de heilige Titus Brandsma is een interessante spiegel voor deze tijd
Filosofen in ons land worden zelden heilig verklaard. Met Titus Brandsma gebeurde dat wel: in door paus Franciscus op het Sint-Pietersplein in Rome. Tachtig jaar nadat hij in om het leven was gebracht in concentratiekamp Dachau, door het naziregime waartegen hij zich was blijven uitspreken. Een verzet dat voortkwam uit zijn overtuigingen, zo laat Inigo Bocken zien in Denker voor Gods aangezicht, een ‘intellectuele biografie’ van Brandsma. Dat denken was even rusteloos als ongrijpbaar en vormt een hoogtepunt van het roomse leven in Nederland.
In werd Titus Brandsma de eerste hoogleraar filosofie aan de zojuist opgerichte Katholieke Universiteit in Nijmegen, een besluit dat in wijsgerige kringen in ons land verbazing wekte. Deze geestelijke hield zich niet alleen bezig met de filosofie maar vooral met de mystiek. Voor hem stonden niet de grote denkers uit de protestantse Republiek centraal, zoals Descartes en Spinoza, maar juist de Brabantse mystiek en de Moderne Devotie uit de late Middeleeuwen, waarvan Thomas à Kempis de belangrijkste vertegenwoordiger was; diens De navolging van Christus is nog altijd populair.
Over de auteur
Ronald van Raak is hoogleraar Erasmiaanse waarden aan de
Nieuwe biografie over Titus Brandsma: ‘Hij was veel meer dan een heilige’
Titus had eigenlijk een leerstoel Marialogie gewild, lezen we in uw biografie. Die kwam er niet. Is er opnieuw reden zo’n leerstoel te bepleiten?
‘In die leerstoel kwam voor Titus alles samen. Maria was voor hem een van de voornaamste bronnen voor zijn geloof, dat voor hem toont dat het goddelijke in ons leeft, en dat het onze inzet is het goddelijke geboren te laten worden en je te verbinden met de mensen om je heen, met wat je kunt doen voor de samenleving. Voor Brandsma was interessant dat de Maria-devotie van onderop kwam, van de mensen zelf, en niet werd opgelegd als klerikaal systeem. Gedrevenheid alleen door een systeem of ideologie is precies waar Titus zich tegen keerde. De gedrevenheid is alleen waardevol indien ze van binnenuit komt. Daarom was Titus gekant tegen ideologieën, van welke kant ook, vaak alleen nog met geweld op te leggen. Dat maakte hem tot een tegenstander van het nationaalsocialisme. Voor Titus was ook daarom Maria zo belangrijk, als tegenwicht van de opgelegde idealen. Ze bood hem de inspiratie om in verzet te komen. In zijn handelen was hij eerder pedagoog dan filosoof. Al zijn journalistieke arbeid was ook om te verkondigen, ook daarom zijn inzet voor scholen en biblio