Schimmelpenninck tweede wereldoorlog

President van Nederland

Rutger Jan Schimmelpenninck was in de jaren ambassadeur in Frankrijk, met een korte onderbreking in Engeland. Hij ontwikkelde zich al snel tot een diplomaat van wereldformaat in de hoge Parijse hofkringen rondom Napoleon Bonaparte, en in het voorjaar van plaatste de Franse keizer hem aan het hoofd van de Bataafse Republiek. Schimmelpennincks ambitieuze vrouw Catharina was een belangrijke drijvende kracht achter zijn politieke succes, maar dat wekte ook argwaan.

 

Schimmelpenninck was zijn politieke loopbaan begonnen als advocaat en 'partij-ideoloog'  van de patriotten, die in de jaren in verzet kwamen tegen stadhouder Willem v, een voorvader van koning Willem-Alexander. Ze eisten een democratisch bestuur. Acht jaar later, tijdens de zogeheten Bataafse Revolutie, grepen de patriotse burgers de macht met militaire steun van de Fransen. Schimmelpenninck verrichtte tijdens die revolutie baanbrekend werk als medeoprichter van de Nationale Vergadering, het eerste democratisch gekozen parlement van Nederland.

 

Na zijn promotie tot staatshoofd van Nederland in ontstond de verdenking dat feitelijk Catharina vanuit Huis ten Bosch de lakens uitdeelde, omdat Schimmelpenninck in toenemende mate leed aan een ongeneeslijke oogziekte. Een intern



Van mr. Rutger Jan Schimmelpenninck (), heer van Nijenhuis, Peckedam en Gellicum, Comte (graaf) de l’Empire, stammen alle huidige graven en jonkheren Schimmelpenninck af. Hij werd geboren in Deventer en groeide hier op in een huis aan De Brink. Zijn vader, Gerrit Schimmelpenninck (), was in Deventer wijnkoper. Het huis van de familie Schimmelpenninck is nog steeds te zien op De Brink en in de voorgevel herinnert een herdenkingssteen aan Rutger Jan Schimmelpenninck: RUTGER JAN SCHIMMELPENNINCK RAADSPENSIONARIS DER BATAAFSE REPUBLIEK GEBOREN TE DEVENTER 31 OCTOBER GROEIDE OP IN DIT HUIS.

Rutger Jan had in de Franse tijd een stormachtige carrière en bracht het in de jaren tot raadspensionaris van Nederland, waarmee hij veel invloed kreeg. De enkele jaren geleden verschenen biografie over hem door Edwina Hagen kreeg dan ook als titel ‘President van Nederland. Rutger Jan Schimmelpenninck ’.

Deventer was hij toen al lang ontgroeid, maar toen zijn vader, Gerrit Schimmelpenninck, in overleed, kocht hij een dubbel graf in het koor van de Bergkerk in Deventer en liet op de grote grafzerk trots het familiewapen uitbeitelen met de familiespreuk HONOS ANTE DIVITIAS (eer voor rijkdom).

Enkele jaren daarvoor waren juist in opdracht van de overheid alle familiewapens op zerken en gebou

Rutger Jan Schimmelpenninck

bioportnummergeboren 31 oktober
Deventergestorven 15 februari
AmsterdamseksereligieDoopsgezindrubriek(en)
  • Politiek en bestuur
  • Adel en vorstenhuizen
reden van roemRaadspensionaris der Bataafse Republiek van - vaderGerrit Schimmelpenninck ( - )moederHermanna Koolhaas (ca. - )getrouwd metCatharina Nahuys ( - ) in te Amsterdamdochter Catharina Schimmelpenninck ( - )zoon Gerrit Schimmelpenninck opleidingStudeerde Romeins- en eigentijds recht aan de Universiteit van Leiden, promoveerde in beroep/functieJurist, lid Vergadering van provisionele representanten van het Volk van Amsterdam, lid Eerste Nationale Vergadering, buitengewoon gevolmachtigd minister te Parijs, buitengewoon ambassadeur te Amiens, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Londen, raadpensionaris Bataafse Gemeenebest, lid Keizerlijke Senaat te Parijs, lid Eerste Kamer der Staten-Generaalaanvullend(e) bronmateriaal/literatuurHagen, Edwina, “President van Nederland : Rutger Jan Schimmelpenninck, ” (Amsterdam, ) opmerkingenWas aanvankelijk doopsgezind, later gereformeerd (Nederlandse Hervomrde Kerk)

Rutger Jan Schimmelpenninck

Eén van de personen die geïnteresseerd was in de idealen die hebben geleid tot de Franse Revolutie was de Nederlandse staatsman Rutger Jan Schimmelpenninck. Hij werd in geboren in Deventer als zoon van een wijnkoper, volgde daar de atheneumopleiding en studeerde rechten in Leiden. Hij speelde als aanhanger van de patriottenbeweging een belangrijke rol in de politiek. Na zijn promotie ging Schimmelpenninck aan het werk als advocaat in Amsterdam. Hij trouwde in met Catherina Nahuys, een telg uit het rijke geslacht Nahuys; zij verschafte haar man een groot vermogen en de nodige connecties in de hoofdstad. Samen met deze nieuwe connecties richtte Schimmelpenninck de patriottische Vaderlandsche Sociëteit op, die echter maar kort heeft bestaan.

De invloed van Napoleon

Na de Franse inval in januari kwam Schimmelpenninck in het voorlopige stadsbestuur van Amsterdam terecht. Bij de verkiezingen werd hij in de Eerste Nationale Vergadering gekozen (een college vergelijkbaar met de latere Tweede Kamer). In werd hij voor de Bataafse Republiek ambassadeur in Parijs, om er de belangen van de Bataafse Republiek te behartigen. Na de staatsgreep van Napoleon Bonaparte op 9 november raakte hij in de ban van diens persoonlijkheid. De Franse keizer Napoleon benoemd

De bekendste vertegenwoordiger van de grafelijke familie Schimmelpenninck was in de afgelopen tweehonderd jaren ongetwijfeld de raadspensionaris Rutger Jan Schimmelpenninck (), die ook wel de eerste president van Nederland genoemd wordt. Een aantal jaar geleden kreeg zijn biografie door Edwina Hagen dan ook als titel ‘President van Nederland. Rutger Jan Schimmelpenninck ’. In recente jaren is zijn rechtstreekse nakomeling zeven generaties later, Sander Schimmelpenninck, echter de bekendste naamsdrager geworden. Sander Schimmelpenninck neemt als journalist, columnist en auteur geen blad voor de mond en maakte succesvol gebruik van de social media. Het leidde echter ook tot ongekende trollenhaat, waarbij onder meer het familieverleden tijdens de Tweede Wereldoorlog ongenuanceerd tegen hem ingezet werd.

En nu geeft dat oorlogsverleden van de Schimmelpennincks bij een vluchtige beschouwing al snel aanleiding voor verdachtmakingen: een voorvader, die over een groot aandelenpakket in I.G. Farbenindustrie beschikte, het grootste bedrijf van Duitsland dat ook meewerkte aan het nationaalsocialistische regime in Duitsland en dat een aandeel had in een onderneming dat het beruchte Zyklon B produceerde. Met dit gif werden vele mensen vermoord in met name de gaskamers van Auschwitz. D