Rob van essenlize spit

Boeken van Rob van Essen

Vanochtend is mijn vader overleden. Toen ik kwam lag hij al gewassen en aangekleed (overhemd en stropdas) in bed. Kalm, met gevouwen handen. Jonger en rustiger dan ik hem in tijden heb gezien. En natuurlijk: alsof hij elk moment zijn ogen kan opslaan. Je kent hem niet dood, dus je denkt automatisch dat hij nog leeft. Tegelijkertijd weet je dat hij dood is, en je denkt: wat is dit een ontzettend goed nagemaakt beeld, je zou zweren dat hij elk moment zijn ogen op kan slaan.

Weinig gebeurtenissen in het leven zijn zo ingrijpend als de dood van een ouder. Rob van Essen beschrijft in Het jaar waarin mijn vader stierf de periode in zijn leven waarin zijn vader aftakelde en overleed. Het is een tropenjaar, waarin hij zijn moeder helpt bij de dagelijkse verzorging, en zijn weg vindt in het doolhof van ziekenhuisbezoek, spontaan inklappende rollators en specialistenjargon.

Tegelijkertijd voltooit Rob van Essen een zoektocht naar de man van wie hij afstand had genomen, maar die hem toch zo na stond. Hij vraagt zich af wie zijn vader eigenlijk was. Wie was die zachtmoedige en toch ook strenge schrijver van vergeten kindertoneelstukken en zwaar-moralistische jeugdboeken, en waarom keerde hij na een 'godloos tijdperk' toch weer terug naar het rigide geloof van

Het laatste jaar van mijn moeder
Dagboekaantekeningen met een rode draad
Rob van Essen

In verscheen Het jaar waarin mijn vader stierf, waarin Rob van Essen niet alleen het ziek- en sterfbed van zijn vader beschreef, maar ook hun onderlinge relatie en de vragen waarmee hij na zijn dood bleef zitten. De min of meer toevallig gekozen vorm van het boek bleek verrassend goed bij het onderwerp te passen, al zegt dat misschien meer over de zoon dan over de vader. Een voorbeeld van autobiografisch literair proza.

In het voorjaar van vroeg de redactie van het literaire tijdschrift Tzum of ik een bijdrage wilde leveren aan hun rubriek ‘Schetsboek’. In die rubriek wordt schrijvers een vrijplaats geboden voor losse invallen waarvoor in hun overige werk geen plaats is. Ik vulde de rubriek met een aantal aan mijn dagboeken ontleende aantekeningen en observaties, en toen mijn toenmalige redacteur mijn bijdrage las, zei ze: ‘Daar moet je een boek van maken.’ Ik zei dat er dan wel een rode draad in verwerkt moest worden, anders zou het een boek worden dat als los zand aan elkaar hing. Die rode draad lag voor de hand: nog geen jaar eerder, in augustus , was mijn vader overleden. We besloten dat het een boek moest worden met losse, dagboekachtige noti

Rob van Essen

Rob van Essen () neemt met zijn romans en verhalen een volstrekt unieke plaats in op de Parnassus van de Nederlandse letteren; zijn oeuvre is met geen ander te vergelijken, hooguit roept het herinneringen op aan dat van José Saramago, Paul Auster en J.M. Coetzee. Hem vielen de J.M.A. Biesheuvelprijs voor Hier wonen ook mensen en de Libris Literatuur Prijs  voor De goede zoon te beurt. Zijn roman Miniapolis verscheen in oktober In februari is een heruitgave van Engeland is gesloten uit verschenen en met Alleen de warme dagen waren echt debuteerde Rob van Essen in september als dichter. In november is zijn nieuwe roman Ik kom hier nog op terug verschenen waarmee hij in  opnieuw de Libris Literatuurprijs won. 

 

 

Terug naar boven

21 vragen aan Rob van Essen

Welk boek ligt naast uw bed?
This Is It van Alan Watts. Hij heeft in de jaren vijftig het zenboeddhisme en taoïsme gepopulariseerd. Zeker als schrijver is het goed om een beetje afstand te nemen van je beslommeringen. Het is een beetje een kinderlijk beroep. Eigenlijk alles wat je doet draait om dat boek en dus om jou. Je kunt er heel egocentrisch, wrokkig en paranoïde van worden: ‘Waarom zei ze dat nou? Waarom word ik niet gerecenseerd? Waarom zij of hij wel en ik niet, terwijl ik veel beter ben?’ Daarom is het goed om zo’n boek als This Is It te lezen, dan kan ik mijn ego relativeren.

Als u iets zou kunnen veranderen aan wat u heeft geschreven door de jaren heen, wat zou dat zijn?
Ik zou niks veranderen. Het zou een vreemd soort auto-necrofilie zijn om dan weer met een oud boek te gaan zitten hannesen. Met mijn perspectief van nu zou ik mijn boeken wel anders hebben geschreven. Ik kijk anders tegen de wereld aan. Maar tegelijkertijd zijn ze geschreven door vorige versies van mij, dus het zou ook een soort motie van wantrouwen zijn tegen vroegere ikken. Laat maar gewoon bestaan.

Welk boek, geschreven door iemand anders, zou u zelf geschreven willen hebben?
Tristram Shandy van Laurence Sterne. Ik las Tristram Shandy toen mijn e

Binnenkort:

Zijn partner Lize Spit hadden we al eens te gast gehad in Deventer, nu was het de beurt aan Rob van Essen. De langharige Nederlandse schrijver vertelde over zijn kerkelijke milieu in Rijssen, waar hij opgroeide, over zijn ouders en natuurlijk over het schrijverschap.

“Jullie moeten de groeten van Lize hebben” zo opent de tegenwoordig in Brussel wonende schrijver de middag in Deventer. Maar al snel gaat het over het strenge kerkelijke leven uit zijn jeugd in een Overijssels dorp. De uitlaatklep en uiteindelijk ook uitvlucht vond hij aldaar in de openbare bibliotheek. “Bij iedere gelegenheid waar ik spreek zou ik eigenlijk een dankwoord moeten houden voor de Openbare bibliotheek. Dat is voor mij zo belangrijk geweest.”

Het schrijven heeft Van Essen niet van een vreemde. “Vader schreef christelijke kinderboeken”. Eigenlijk een wondertje. “In de tijd dat kerkverlating een groot ding werd in de samenleving, keerden mijn ouders juist weer terug in de kerk.”

Het coronavirus dreef hem van Amsterdam naar Brussel. “Daar heb ik me bij Lize gevoegd, om een eventuele grenssluiting voor te zijn.” Spijt heeft hij daar allerminst van. “In Brussel beleef ik mijn meest productieve periode tot nu toe.” Verandering van omgeving kan een mens immers goed doen. “Uiteindelijk is een s