Moeder theo van gogh
Jaap Cohen
&#;Ik heb een nogal roerig leven geleid, met te veel drank en drugs, hoewel ook veel aardigheid ondervonden en gelachen.&#; &#; Theo van Gogh () aan een penvriendin, vijf weken voor zijn dood.
Opgegroeid in een welgesteld Wassenaars milieu, ontwikkelde Theo van Gogh zich in korte tijd tot de meest controversiële opiniemaker van Nederland. Als cineast, columnist en ‘predikant van de nihilistische gemeente’ stond hij garant voor tumult. Hij bespotte de exploitatie van (oorlogs)leed, bestempelde de islam tot een bedreiging van de vrije westerse waarden en schepte er een duivels genoegen in om zijn vijanden met woorden ten gronde te richten. De belediging had hij tot kunst verheven.
Tegelijkertijd onderhield Van Gogh een enorm netwerk aan vrienden. Acteurs en actrices liepen met hem weg. En hij was een ontwapenende interviewer, die via ‘prettige gesprekken’ antwoord probeerde te krijgen op de levensvragen waarmee hij zelf worstelde.
Waar kwam Van Goghs onstilbare zucht tot beledigen vandaan? In hoeverre speelden de oorlogsgeschiedenis van zijn ouders en zijn afstamming van de beroemde schilder een rol? Jaap Cohen sprak meer dan familieleden, collega’s, vrienden én vijanden over een raadselachtige persoonlijkheid, die overal waar hij kwam verwarring stichtte – to
Biograaf Jaap Cohen: 'Theo van Gogh was bang niets bijzonders te wezen'
Theo van Gogh: een onvermoeibare voorvechter van de absolute vrijheid van meningsuiting volgens de één, een puberale pestkop met een Oedipus-complex volgens de ander. Hij werd vermoord om zijn kritiek op de Islam, maar stond ook bekend als 'de eeuwige antisemiet'. In Kunststof vertelt Jaap Cohen over zijn biografie: De bolle Gogh.
Jaap Cohen, historicus en biograaf - Kunststof
Jaap Cohen
Hij is de zoon van Job Cohen, de voormalige burgemeester van Amsterdam, die door Van Gogh 'een NSB’er van nature' werd genoemd. "Het feit dat ik toevallig de zoon ben, vind ik geen reden om het niet te doen", reageert Jaap droogjes op de vraag of hij wel de aangewezen persoon is om deze biografie te schrijven. Criticasters dachten daar aanvankelijk anders over. Is Jaap nou juist niet een schoolvoorbeeld van wat Theo van Gogh de 'in orde mens' noemde? Maar nu het boek is verschenen, is de kritiek verstomd en is zelfs opGeenStijl een lovende recensie verschenen.
Kwetsen
Cohen heeft Van Gogh nooit persoonlijk ontmoet. Hij kende hem van televisie, als de meesterinterviewer met zijn programma Een prettig gesprek. "Hij had een instinct om de zwakke plek te vinden. Maar hij liet die mensen wel in hun
Recensie biografie Theo van Gogh: ‘Ik zal sterven op straat, hoewel zulks oncomfortabel is’
De familie Van Gogh plaatste ook in op 2 november een advertentie in Het Parool om de lezer eraan te herinneren dat Theo van Gogh op die dag in vermoord is. En Jaap Cohen publiceert nu zijn biografie.
Theo van Gogh was als kind een druktemaker die van voetbal hield. Cohen citeert een opmerking van zijn schooljuf in Wassenaar: “Theo heeft een enorm minderwaardigheidscomplex, dat hij probeert te verbergen door flink te doen.” Misschien was dat waar, maar tegelijkertijd spelde hij vanaf zijn tiende jaar elke dag Het Parool. Zo stuitte hij op de oproep om een sportverslag te schrijven, en hij stuurde iets op. Op 1 juni verscheen de eerste vermelding, met foto, van Theo van Gogh in deze krant.
Vader en moeder Van Gogh waren vrijdenkende mensen, maar het irritante gedrag van Theo, toen ook al met veel drank en sigaretten, werd met name zijn moeder te veel. “Ik wil jou doordeweeks niet meer zien,” zei ze. Zo kwam hij in Amsterdam terecht, eerst samen met zijn vriend en latere acteur Thom Hoffman op een aftandse woonboot. Geld verdienen deed Van Gogh als schoonmaker in de Heineken Brouwerij. Hij roerde zich in kringen die zich tegen de aanleg van de metro verzetten.
In de gracht gegooid
We krijgen zeer veel te weten over Theo van Gogh, maar in zijn biografie blijft één onderwerp onderbelicht
‘Ja, zo krijg je wel pagina’s vol’, klaagde ik na de eerste alinea’s van De bolle Gogh (Jaap Cohen, ). ‘Het dashboardklokje staat op Twaalf minuten te vroeg rijd ik de brede laan in. Hier, in dit mooie gedeelte van Wassenaar, wonen de ouders van Theo van Gogh. Wat zal ik doen? Alvast aanbellen? Nee, dat is geen goed idee. Het maakt geen goede indruk om voor het afgesproken tijdstip bij de mensen thuis te komen. Zal ik dan voor hun deur blijven wachten tot het tien uur is?’
Er volgt een verhandeling over de bomen die ‘al volop in bloei’ staan, bladeren die ‘glanzen in het zonlicht’, ‘rijk gevulde plantenbakken’ en ‘twee kliko’s’ die ‘keurig naast het hekje voor de ingang staan’, waarna het dashboardklokje eindelijk op staat: ‘Het duurt even voor ik voetstappen hoor, maar dan gaat de deur open.’
Na zo veel spanningsopbouw verwacht je zo ongeveer dat het bebloede lijk van Theo zélf door die deur naar buiten komt vallen, maar het blijkt gewoon zijn oude moeder, met een ‘smal en fijn gezicht, sprekende ogen, opgestoken grijs haar, eenvoudige, maar elegante kleren, en zilveren oorbellen’.
Over de auteur
Schrijfster Sylvia Witteman bespreekt elk weekeinde een boek dat h
Dikke biografie van Theo van Gogh is te summier over de reden van zijn gewelddadige dood
Het roken begon al vroeg. De eerste sigaret stak Theo van Gogh op toen hij een jaar of zes was. Het drinken begon niet veel later. Als scholier in Wassenaar hield Van Gogh audiëntie in Hotel Bianca. Daar was hij zijn kameraden eenvoudig de baas in het innemen van bier en jenever.
Met de drank kwamen de ruzies en de uitspattingen. Zelfs zijn toch zeer liefhebbende en ruimdenkende moeder Anneke werd het te gortig. Een dag nadat hij zijn havodiploma had gehaald, werd Van Gogh het ouderlijk huis uitgezet met als bestemming een enkele reis Amsterdam.
Twintig verhuisdozen archiefmateriaal
Biograaf Jaap Cohen beschrijft de woonboot in het Oosterdok waarin de jonge Van Gogh zijn intrek nam als ‘een gribus van de ergste soort’. Hij leefde als een zwerver, sliep op een bed van oude kranten te midden van flessen en vieze borden en kon het uitstekend vinden met de rond de Zeedijk hangende junks, dealers, hoeren en inbrekers.
De bolle Gogh laat zich lezen als een aaneenschakeling van sappige anekdotes van de aan drank, drugs, provocaties en leugens verslaafde hoofdpersoon. Cohen sprak met honderdvijftig verwanten, vrienden, vijanden en omstanders – vaak meermalen. Hij werkte zich door twintig ve