Schopenhauer kunst

Schopenhauer

Filosofie:

Arthur Schopenhauer

Schopenhauer en zijn leven
Arthur Schopenhauer werd geboren op 22 februari in Danzig en overleed op jarige leeftijd in Frankfurt am Main op 21 september Nadat zijn vader zelfmoord had gepleegd in besloot hij om naar het Gymnasium te gaan, waarna hij naar de universiteiten van Göttingen en Berlijn ging om daar natuurwetenschappen en filosofie te gaan studeren. Daarna kreeg hij in Jena (Duitse plaats) zijn doctorstitel. In de daaropvolgende jaren schreef hij zijn 1e en bekendste boek: “Die Welt als Wille und Vorstellung”, oftewel “De wereld is mijn voorstelling.” In werd hij als leraar op de universiteit in Berlijn toegelaten. In diezelfde tijd leefde de filosoof Hegel aan wie Schopenhauer een hekel had. Hegel gaf zelfs les aan dezelfde universiteit als Schopenhauer. Schopenhauer was zo vol van zichzelf dat hij zijn lessen zelfs inroosterde op dezelfde tijd als Hegel. Hij kreeg echter heel erg weinig studenten. Schopenhauer stelde zich zelfverzekerd en agressief tegenover Hegel op. Hij schreef onder andere het volgende over Hegel: Hegel, die van bovenaf als de officieel bevoegde Grote Filosoof is aangesteld door de gevestigde macht, was een domme, nietszeggende, misselijkmakende, ongeletterde windb

Arthur schopenhauereen eenzaam stekelvarken

Filosofie, zegt Hirschmann, drijft de kinderlijke verwondering over leven en dood en seksualiteit op een pathologische manier op de spits. Terwijl kinderen de verwondering afleggen als ze volwassen worden, blijft zij bij filosofen onverminderd van kracht doordat, stelt Hirschmann, hun seksuele begeerten onbevredigd blijven. ‘Wie gezond genoeg is om te filosoferen die filosofeert nu eenmaal niet’, concludeert hij in zijn boek Schopenhauer: Proeve van een psychoanalyse van de filosoof uit
In elke biografie over Schopenhauer worden zijn buitensporige angsten, zijn depressies, zijn misantropie en vooral zijn vrouwenhaat, zijn eenzaamheid en zijn eenzelvigheid gememoreerd. Als rechtgeaard psychoanalyticus zoekt Hirschmann de wortels hiervan in de jeugd van de wijsgeer: bij de strenge vader, de liefde voor de moeder die omsloeg in haat, de waardering die Schopenhauer zocht bij zijn ersatz-vader Goethe, het oedipuscomplex waar Schopenhauer aan leed. En Hirschmann verklaart niet alleen het leven van de filosoof, hij legt ook Schopenhauers filosofie op de divan. Wat blijkt: ‘Zijn metafysica is het reusachtige spiegelbeeld van zijn diepste wezen.’ Zijn theorie van de wil komt voort uit zijn buitensporig sterke drif

  • ‘Het leven is een hachelijke zaak. Ik heb me voorgenomen het door te brengen met erover na te denken.’ [Brief aan de dichter Wieland]
  • ‘Alle beperking maakt gelukkig.’ Parerga en paralipomena
  • ‘Als het voornaamste en meest directe doel van ons leven niet lijden is, dan is ons bestaan het meest zinloze ter wereld.’ De wereld als wil en voorstelling
  • ‘Mensen zijn de duivels op aarde, en de dieren de geplaagde zielen.’ Parerga en paralipomena
  • ‘De mens is een metafysisch dier.’ De wereld als wil en voorstelling
  • ‘Wie niet van eenzaamheid houdt, houdt ook niet van vrijheid, want slechts wanneer men alleen is, is men vrij.’ Parerga en paralipomena
  • ‘Niets is gemakkelijker dan zo te schrijven dat geen mens het begrijpt; niets is daarentegen moeilijker dan belangrijke gedachten zo uit te drukken dat eenieder ze begrijpen moet.’ Parerga en paralipomena
  • Arthur Schopenhauer () heeft lang op zijn roem moeten wachten. Toen in zijn belangrijkste werk verscheen, De wereld als wil en voorstelling, was hij zelf al van zijn genialiteit overtuigd, maar de mensheid nog niet. Schopenhauer was slechts 31 jaar oud en meende dat hij met dat boek het ‘wereldraadsel’ had opgelost. Maar er werden niet veel exemplaren verkocht. Lange tijd zou Schopenhauer zich miskend voelen, vooral door filosofen aan de Duitse universiteiten, die zijn werk doodzwegen.

    Pas toen de filosoof al in de zestig was en hij het eigenlijk niet meer verwachtte, kwam de roem alsnog. Het was niet zijn grote werk dat eindelijk weerklank vond, maar een wat minder belangrijk boek dat hij dan ook Parerga en paralipomena () noemde, letterlijk ‘bijzaken en restanten’. Het boek bevat losse teksten over uiteenlopende filosofische onderwerpen en is een stuk toegankelijker dan zijn andere werken. ‘Mijn filosofie voor de wereld’, zo typeerde Schopenhauer dit boek. Zijn naam werd vooral gevestigd door een onderdeel van de Parerga, dat later ook als zelfstandig boek uitgeven zou worden: Bespiegelingen over levenswijsheid (Aphorismen zur Lebensweisheit). Hierin vinden we geen complexe theorieën, maar praktische filosofische raad. Schopenhauer wil de lezer onderwijzen in ‘


    Schopenhauer

    David E. Cartwright
    Cambridge University Press, Cambridge,

     

    Door Hans Gerding, Bijzonder hoogleraar Wijsbegeerte (UL) en directeur van het Parapsychologisch Instituut

    Arthur Schopenhauer () staat bekend als pessimist. Wie dat pessimisme echter ziet als een vorm van realiteitszin en openstaat voor de hippiekant van Schopenhauer, blijkt verrassend veel aanknopingspunten te kunnen vinden, zo blijkt uit de recente Schopenhauerbiografie van David Cartwright. De hippiekreet turn on, tune in, drop out van een halve eeuw geleden is volgens Cartwright beslist van toepassing op Schopenhauer, die honderd jaar daarvoor overleed.

    Schopenhauer was een filosoof die buiten de universitaire gemeenschap werkte. Zelfs een baan om in zijn levensonderhoud te voorzien had hij niet nodig. Toen hij zeventien was, overleed zijn vader, die hem genoeg geld naliet om van te leven. Dankzij zijn vrije bestaan hoefde hij niemand naar de mond te praten en dat was dan ook wel het laatste wat hij zou doen. Schampere opmerkingen aan het adres van de gevestigde orde zijn in zijn werk niet van de lucht: een typisch voorbeeld van het niet meedoen aan ‘het systeem’ (drop out). Een ander kenmerk van Schopenhauers hippiedom avant la lettre is dat hij, als een van de eersten in het Westen