Piet kuiper biografie
Biograaf schrijft psychiater Piet Kuiper postuum uit de kast
Het is een biografie die je zo nu en dan de adem beneemt. Biograaf Koen Hilberdink dook in het leven van psychiater P.C. Kuiper (): hij las zijn dagboeken, brieven – ook die Kuiper nooit verstuurde – sprak met betrokkenen en kwam tot opmerkelijke bevindingen. Voor wie het nog weet, of nog niet weet: in werd Piet Kuiper bekend met zijn boek Ver Heen, een verslag van zijn psychotische depressie.
De psychiater die zelf knettergek was geworden, zoals hij zelf zei. Hij knapte weer op, door pillen die Kuiper artsen juist afraadde te geven bij een depressie. Het boek bleek een troost voor mensen of hun naasten die er ook mee kampten. Het werd een bestseller, zeker na zijn kleurrijke optreden in het boekenprogramma van Adriaan van Dis.
Een levenslange innerlijke strijd
In Ver Heen was Kuiper open over zijn depressie en wanhoop, maar niet over zijn levenslange innerlijke strijd met zijn homoseksuele gevoelens. De biografie Strijd om de ziel is een verhaal van een worsteling. Van de markante Kuiper met zichzelf, met zijn homoseksualiteit en met de strenge normen en waarden van zijn moeder en de Gereformeerde Bond uit zijn jeugd.
Er moest veel geheim blijven. Terwijl Kuiper in zijn psychoanalyses volledige openheid e
De geslaagde biografie van Piet Kuiper geeft een schets van roerige tijden in de psychiatrie ★★★★☆
‘Wat is er van me geworden?’, vraagt Piet Kuiper zich in in zijn dagboek af: ‘Een oude flikker.’ De op dat moment jarige hoogleraar en psychoanalyticus heeft zijn al vroeg ontdekte homoseksualiteit jarenlang proberen te onderdrukken. Aanvankelijk omdat hij die, met dank aan zijn gereformeerde jeugd, als een zonde ziet. En later omdat hij, als psychiater in wording, van Freud leert dat homoseksualiteit een te genezen neurose is.
Hij gaat verschillende keren langdurig in psychoanalyse en leert zijn ‘verkeerde seksualiteit’ begrijpen als ongezonde moederbinding, een negatief oedipuscomplex en fallisch narcisme. Maar het helpt niet. Hij trouwt, op aanraden van zijn therapeut, met de jongere theologiestudent Noortje om zo de gewenste genezing te forceren. Helpt ook niet. Hij neemt een minnares, met toestemming van zijn therapeut en zelfs van zijn schoonvader, omdat de volgens Kuiper ‘frigide’ Noortje niet in staat is zijn lust op te wekken.
Over de auteur
Ranne Hovius is psycholoog en bespreekt voor de Volkskrant boeken over psychologie.
En hoewel hij zich seksueel aangetrokken voelt tot zijn minnares, en ook tot de volgende en de daaropvolgende, helpt ook dat hem niet van z
P.C. Kuiper, de psychiater, de analyticus en de analysant
Samenvatting
Pieter Cornelis Kuiper () was in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw een boegbeeld van de psychiatrie in Nederland. ‹Hij was de eerste hoogleraar psychiatrie in Nederland die niet alleen klassiek psychiater was, maar ook de psychoanalyse in het vak betrok›, memoreerde zijn promovendus en collega Andries van Dantzig. ‹Zijn assistenten, de psychiaters in opleiding, werden ook psychoanalytisch geschoold. Voor die tijd betekende dat een enorme vernieuwing› (Brandt ). Met toegankelijke boeken als Neurosenleer en Hoofdsom der psychiatrie maakte Kuiper studenten vertrouwd met de psychoanalyse. ‹Het menselijk gedrag wordt doorkruist door zaken waar wij zelf geen weet van hebben, dat is de eenvoudigste definitie van het onbewuste, daar hoef je niet nodeloos geleerd over te doen. Wat belangrijk is in de psychoanalyse, moet in heldere, eenvoudige taal te verwoorden zijn›, vond Kuiper (Sanders ). Ook Kuipers colleges in Paviljoen III van het Amsterdamse Wilhelmina Gasthuis waren niet ‹nodeloos geleerd›. Hij kon beeldend vertellen over seksualiteit, de neuroseleer en het negatieve oedipuscomplex, een van zijn favoriete onderwerpen. Voor veel studenten werd de psychiatrie door zijn verhalen een levensech
Radio: met Koen Hilberdink over Piet Kuiper, Mary Quant, Ahmad Jamal, Beatrijs Ritsema en Dr. Air
Piet Kuiper was een invloedrijke psychiater in Nederland, die in bekend werd door zijn boek Ver Heen - over zijn eigen psychotische depressie. Maar Kuiper bleek ook een vat vol geheimen: over zijn onderdrukte homoseksualiteit, zijn streng gereformeerde opvoeding en zijn ideeën over mannen en vrouwen. Bij Wat blijft sprak Lara Billie Rense met Koen Hilberdink, die de biografie Strijd om de ziel schreef.
Verder aandacht voor mode-ontwerper Mary Quant, jazzpianist Ahmad Jamal en graffiti-artiest Dr. Air.
In het tweede uur volgt Stine Jensen het spoor terug van psycholoog en journalist Beatrijs Ritsema, die in haar populaire rubriek Moderne Manieren in Trouw twintig jaar lang lezersvragen beantwoordde.
Redactie: Nina Ramkisoen, Noah van Diepen, Geerte Verduijn, Maartje Willems, Jessica Zoghary
Eindredactie: Bram Vollaers
Amsterdam, Uitgeverij G.A. Van Oorschot
pagina’s | ISBN: | € 32,50
Het aantal actieve psychiaters dat in Nederland of Vlaanderen studeerde uit Neurosenleer of Hoofdsom der psychiatrie slinkt waarschijnlijk gestaag. Sommigen kennen wel het verhaal van de psychiater die zelf een psychotische depressie kreeg en dit vervolgens optekende in een bestseller (Ver heen). Als arts in opleiding tot psychiater anno was ik niet zo vertrouwd met de schrijver ervan: Piet Kuiper. Uit historische interesse schafte ik ooit het tweedelig Nederlands handboek der psychiatrie aan uit , waarvan Kuiper enkele hoofdstukken voor zijn rekening nam. Daarin stuit je als lezer niet enkel op Kuipers grote eruditie in beschrijvende psychopathologie, maar ook op starre constructies over seksualiteit in al zijn varianten.
Als het van Koen Hilberdink afhangt, lees je in deze vreemde denksprongen niet alleen de woorden van een gevierd hoogleraar, maar ook die van een met zichzelf worstelend mens. Autobiografie werd in het geval van Kuiper ook theorie. En daar waar de lezer van het openhartig geschreven ziekterelaas Ver heen met vraagtekens achterblijft, vult Hilberdink het beeld aan met een veel vollediger schets van diens leven.
Twee zaken lijken daarin volgens de