Xtc - een biografie

Sinds xtc werd geïntroduceerd in de housescene is de liefdesdrug een vaste waarde in de Nederlandse uitgaanswereld. Inmiddels hebben zo’n 1 miljoen Nederlanders ooit xtc geslikt en geldt de ondergrondse pillenindustrie als de grootste ter wereld.
In XTC beschrijven freelance journalisten Philippus Zandstra () en Wietse Pottjewijd () haar onstuimige levensloop toe nu toe. Van de Bhagwancommunes, via experimenterende therapeuten, de RoXY in Amsterdam, hobbyende chemici en de loodsen op afgelegen industrieterreinen in Brabant, tot aan de raves die regelmatig opduiken. Het is niet alleen het verhaal van een verboden pilletje, maar ook een geschiedenis van gedogen, verbieden, testen en feesten in Nederland.
XTC werd lovend ontvangen en genomineerd voor zowel de Brusseprijs als de Pop Media Prijs. ‘Het boek is een essentiële bijdrage aan de geschiedschrijving van een belangwekkend deel van de popcultuur,’ aldus de jury van de laatste.
De Correspondent prijst het boek als ‘heerlijk geschreven’, en De Groene Amsterdammer looft de eigenzinnigheid om xtc als een cultureel fenomeen te beschrijven: ‘Een keuze die erg goed uitpakt en het een origineel boek maakt.

“Een bloedverdunner, dat had patent voor de firma Merck moeten zijn.”

Het is de openingszin van de eerste echte biografie over partydrug xtc, die volgende week uitkomt, getiteld: XTC &#; een biografie. In het boek wordt beschreven hoe de bijwerkingen van deze bloedverdunner aan de basis lagen van de Nederlandse house-hausse en een bloeiende drugsexport. Ook de minder bekende effecten komen aan bod: elf dagen durende Risk-partijen in gezelschap van Herman Brood en Jules Deelder, een gigantische drugssmokkel naar Ibiza met een houten zeiljacht, voorlichtingshouse en xtc-condooms.

Videos by VICE

Volgens de schrijvers Philippus Zandstra en Wietse Pottjewijd drukte de polderpil een onmiskenbare stempel op de Nederlandse cultuur. We spraken hen daarover.

Hoi Philippus en Wietse. Waarom vonden jullie dat xtc een biografie verdiende?
Wietse: Hij was er nog niet. En ik vind het een superinteressant cultureel fenomeen. Waarom is xtc nou zo Nederlands geworden? Hoe kan het dat zo&#;n drug niet uit de mode raakt? Over de criminaliteit is veel geschreven, maar wij misten het culturele aspect van de pil en verhalen van de ooggetuigen. Het verhaal van xtc verteld door de mensen die ermee te maken hadden.

Is dit idee soms geboren terwijl jullie een pilletje op hadden?

Sinds xtc werd geïntroduceerd in de housescene is de liefdesdrug een vaste waarde in de Nederlandse uitgaanswereld. Inmiddels hebben zo’n 1 miljoen
Nederlanders ooit xtc geslikt en geldt de ondergrondse pillenindustrie als de grootste ter wereld.

In XTC beschrijven freelance journalisten Philippus Zandstra () en Wietse Pottjewijd () haar onstuimige levensloop toe nu toe. Van de Bhagwancommunes, via experimenterende therapeuten, de RoXY in Amsterdam, hobbyende chemici en de loodsen op afgelegen industrieterreinen in Brabant, tot aan de raves die regelmatig opduiken. Het is niet alleen het verhaal van een verboden pilletje, maar ook een geschiedenis van gedogen, verbieden, testen en feesten in Nederland.

XTC werd lovend ontvangen en genomineerd voor zowel de Brusseprijs als de Pop Media Prijs. ‘Het boek is een essentiële bijdrage aan de geschiedschrijving van een belangwekkend deel van de popcultuur,’ aldus de jury van de laatste.

De Correspondent prijst het boek als ‘heerlijk geschreven’, en De Groene Amsterdammer looft de
eigenzinnigheid om xtc als een cultureel fenomeen te beschrijven: ‘Een keuze die erg goed uitpakt en het een origineel boek maakt.

Een Nederlands fenomeen
Je handen beginnen te tintelen en je krijgt een wat apart gevoel in je buik, alsof je ook misselijk kan worden. Niet veel later vind je iedereen lief en begin je over gevoelens te praten die je normaal voor jezelf houdt. En weer even later sta je bij een mainstage te dansen, uitbundiger dan je doorgaans doet. Ja, nee, echt, zeg je tegen iedereen met wie je in gesprek raakt, het klinkt misschien wat gek, maar jullie moeten elkaar echt vaker zien.
Dit is in het kort hoe de meeste xtc-gebruikers in Nederland het nu beleven: ze gaan eens per jaar (of iets vaker) naar een festival of een rave en nemen daar een pil. Voor de vorm wordt die pil net voor de ingang nog in een sok of onderbroek verstopt, maar niemand kijkt ervan op dat er op dancefeesten op grote schaal pillen worden geslikt.
Meer dan een miljoen Nederlanders hebben weleens xtc gebruikt en daarvan gaven bij een onderzoek in aan dat die maand nog te hebben gedaan. De roep om legalisatie steekt soms de kop op, net als die om hardere maatregelen tegen de enorme productie waarmee Nederland wereldwijd marktleider is. Xtc is, kortom, een drug die volledig is ingeburgerd in Nederland, en hoe dat zo is gekomen beschrijven Philippus Zandstra en Wietse Pottjewijd in XTC: Een biografie.
Ook het t
XTC. Een biografie: 'Het beleid van repressie is niet succesvol geweest'
Hoe zijn we zover gekomen? Dat is de vraag die de twee schrijvers zichzelf stelden. Pottjewijd: "Wij zijn natuurlijk van de generatie die veel naar festivals gaat. En we hebben op die festivals gezien dat XTC-gebruik min of meer genormaliseerd was."
Die weg naar het huidige gebruik bleek in de begindagen nog niet heel zichtbaar, vertelt Zandstra. "Het is in de jaren '70 een vervanger voor LSD geworden bij bepaalde therapiesessies. Voor het behandelen van trauma."
Naar de disco
De werkzame stof, MDMA, lijkt te werken en wordt populair bij de Bhagwan-sekte, vertellen de journalisten. "Veel mensen die therapeut waren zaten bij die sekte. En die hadden tegelijkertijd hun netwerk van discotheken waarmee ze het dus konden verspreiden."
En zo wordt de drug in Nederland steeds populairder. Al is het inmiddels allang voorbij de therapiefase. "Het is onderdeel van een groter proces," zegt Zandstra. "Toen MDMA opkwam, was het eigenlijk vrij simpel voor bendes van amfetaminen om ook dat product te gaan maken. Dat zie je nu in feite ook met crystal meth. Dat zijn XTC-bendes die overstappen op die productie."
Wat werkt?
De heren onderzochten ook het beleid in Nederland, nu vooral gericht op repressie -