Einstein over Gandhi: ‘Nauwelijks te geloven dat er werkelijk zo iemand op deze aarde heeft rondgelopen’
CC Gie Goris (CC BY-NC )
Op 2 oktober werd in Porbandar, een stadje in wat vandaag de Indiase deelstaat Gujarat is, een jongetje geboren dat de naam Mohandas Kharamchand Gandhi kreeg. Wanneer hij 78 jaar later vermoord wordt in Delhi, is hij al wereldberoemd en in zekere zin “onsterfelijk”.
Tal van latere iconen van geweldloos verzet staan op de schouders van de “mahātmā”, de “grote ziel” die India mee naar de onafhankelijkheid leidde: Albert Luthuli, de dalai lama, Aung San Suu Kyi tijdens haar jaren van eenzame opsluiting, Martin Luther King, Julius Nyerere…
De honderdvijftigste verjaardag van Gandhi’s geboorte is een goed moment om stil te staan bij de erfenis en actuele relevantie van de man waarvan Albert Einstein in zei:
‘Een Leider van zijn volk, zonder steun van enig gezag van buiten. Een politicus wiens succes niet berust op geslepenheid of listige technieken, maar simpelweg op de overtuigingskracht van zijn persoonlijkheid. Een zegevierende strijder die het gebruik van geweld altijd volstrekt heeft afgewezen. Een man van wijsheid en nederigheid, gewapend met vastberadenheid en een onwrikbare beginselvastheid, die al zijn krachten heeft gewijd aan de verhe
Zijn naam staat symbool voor de Indiase onafhankelijkheidsstrijd: Mahatma Gandhi (). De Indiase godsdienstige en politieke leider wilde dat zijn land onafhankelijk werd van de Britten. Hij nam hierbij niet de wapens op. Gandhi werd zo ook een icoon van geweldloos verzet. In werd hij vermoord door een hindoe die vond dat Gandhi zich te tolerant opstelde ten opzichte van moslims.
De politicus werd op 2 oktober geboren als Mohandas Karamchand Gandhi. Dit in de Indiase provincie Porbandar waar zijn vader een hoge bestuurlijke functie bekleedde. Op zijn dertiende trouwde hij met Kasturba, een meisje dat door haar ouders aan hem uitgehuwelijkt was. Uit dit huwelijk werden vier kinderen geboren. In zijn onafhankelijkheidsstrijd vond Gandhi zijn echtgenote, die met een zwakke gezondheid kampte, steeds aan zijn zijde.
Vegetarisch
Als kind was Gandhi niet altijd even gehoorzaam. Geld voor sigaretten stal hij soms van zijn ouders en hoewel zijn familie strikt vegetarisch was (in het huis van zijn ouders werd nog geen insect gedood), at hij zo nu en dan stiekem vlees. Naar eigen zeggen begon hij hier mee omdat hij net zo sterk wilde worden als de Britten, die in die tijd over vrijwel geheel India heersten. Hoe konden de Britten verdreven worden als Gandhi en zijn landgenoten lichame
Gandhi
Inleiding:
Zoals u ziet gaat deze biografie over Gandhi. Gandhi was en is de persoon voor velen mensen, dit sprak mij aan om over hem en zijn instellingen te onderzoeken.
Verder in dit verslag leest u eerst wat algemeen informatie over Gandhi, wie hij was, hoe hij was en waar hij voor stond. Mijn onderzoeksvraag dat luidt: "Hoe kon Gandhi zo een invloed hebben op het British Empire?".
Gandhi
Mohandas Karamchand Gandhi geboren op 2 oktober in Porbandar werd ook wel Mahatma genoemd wat 'Groot van ziel betekent bijgenaamd: Mahatma Indisch volksleider, stamde uit een ambtenarenfamilie, die behoorde tot een koopmanskaste in Kathiawar (West-India). Gandhi studeerde rechten in Engeland. In vertrok hij als advocaat naar Natal en kwam hij daar op voor de rechten van in Zuid-Afrika geïmmigreerde Indiërs. Als vele Indiërs nam hij na kennismaking met de westerse cultuur de dingen op die het beste in het Indische denken en voelen overeenkwamen. Zo kwam hij tot een gelouterd neo-hindoeïstische levensbeschouwing, bereid om veel traditionele uiterlijkheden op te geven en strijdend tegen uitwassen van het traditionalisme. Als ideaal stelde Gandhi zich: een tot het uiterste vasthouden aan de waarheid, dit is God.
In Zuid-Afrika begon
Waar haalde Gandhi zijn inspiratie, wie beïnvloedde en onderwees hem, en hoe kreeg hij zichzelf en heel verschillende mensen in beweging? Antwoord in dit eerste deel van een -veel te omvangrijke- biografie.
Voor veel mensen staat er een gelijkheidsteken tussen India en Mohandas K. Gandhi. Samen met Pandit Nehru en Mohamed Jinnah voerde hij Brits-Indië naar onafhankelijkheid en identiteit. Maar de grote man van de 20ste eeuw was al vanaf actief. Twintig jaar lang, tot aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog, kwam hij op voor de Indiërs in Zuid-Afrika. Over die periode schreef historicus Ramachandra Guha Gandhi, de biografie, de jonge jaren.
Icoon
In een vorig leven stond ik meer dan tien jaar in het onderwijs en af en toe had ik een leerling van Indiase afkomst. Drie keer raden welke bijnaam zon jongen onveranderlijk kreeg. Het kan uiteraard ook te maken hebben met Indira en Rajiv Gandhi (geen familie van Mohandas) die in die tijd vermoord werden, en met het Oscar-winnende epos van sir Richard Attenborough.
Een van de regels waarnaar ik probeer te leven komt van Gandhi. “Als je heel boos bent en je druk maakt, vraag je dan af wat je probleem betekent bij de armsten onder de armen.“ Altijd handig om aan te denken in de file, achter een wispelturig
De grote ziel ontheiligd
De eerste premier van het onafhankelijke India was een man van de wereld. Jawaharlal Nehru deelde tijdens de onafhankelijkheidsbesprekingen met de laatste Britse onderkoning Mountbatten herhaaldelijk het bed met diens vrouw. Ontrouw was in haar kringen volkomen aanvaard, mits men de goede smaak in acht nam en de rijzige, elegante intellectueel Nehru was een toppunt van goede smaak. Met de cynische, kettingrokende leider van de moslimminderheid, de oudere Mohammed Jinnah, kon zij het minder goed vinden, al had ook hij een onmiskenbare charme.
Alleen met de onooglijke en toch zo imposante verschijning van Mohandas Karamchand Gandhi wist zij niet goed raad. Dat gold ook voor het kleine kringetje van Indiase leiders. Zodra de Mahatma (‘Grote ziel’, de eretitel die dichter Rabindranath Tagore hem gaf) binnenkwam, viel er een eerbiedige stilte in kamers en wandelgangen. Wanneer hij sprak, leek het soms alsof heel India zijn stem verhief. Op andere momenten leek hij een giechelende idioot. Dan verkondigde hij op luide toon dat zaadlozingen lichaam en geest verzwakken en dat hij, zijn familie en al zijn volgelingen daarom celibatair waren. Hij onderbrak vergaderingen en tafelgesprekken om met de zelfverzekerdheid van de autodidact onzinnige pleidooien te