Romantische duitse schilder
De Harz
NovalisGa naar voetnoot*
(Vertaling Rijk Schipper)
Zoals loof aan een eik, moedergebergte Harz,
komt uit u een bevolking voort:
u brengt adelaars groot hoog op uw rotsentop,
dichters schenkt u begeestering.
Men ziet rotshoofden staan ver in het Duitse veld,
laat in de zomer nog zwaar van sneeuw;
lage sparren staan daar, lichtwerend eikenbos
dat de Duitser van oudsher eert.
Der Harz
Harz, du Muttergebürg, welchem die andre Schar
wie der Eiche das Laub entsprosst,
Adler zeugest du dir hoch auf der Felsenhöh’
und dem Dichter Begeisterung.
Weit im deutschen Gefild sieht man der Felsen Haupt,
spät im Sommer von Schnee noch schwer,
tiefer Fichten bekränzt, düster vom Eichenwald,
der vor Zeiten den Deutschen hehr.
[Vervolg Nederlands]
Stromen ruisen omlaag tot in het duister dal,
waar zij stukbreken op de last
die de vloed heeft vervoerd toen hij de berg verliet,
spelend met de vertoornde storm.
Bliksem die u omringt, donder ook die weerklinkt
De poëtische politieke visie van Novalis Aanvulling bij de boekbespreking van Helena Bloem
Civis Mundi Digitaal #36
door Piet Ransijn
Een romantisch schilderij waarin we Novalis kunnen herkennen, die als mijningenieur veel tijd in de natuur doorbracht
De cultuurhistorische context van de Romantiek in hoofdlijnen
Het begin van de Romantiek behoort tot de interessantste omwentelingen in de cultuurgeschiedenis, volgens Hermann Hesse (1). Hij beschouwt Novalis als de meest geniale en veelzijdige medegrondlegger, samen met de gebroeders Schlegel, de schrijver Tieck en de filosoof Schelling. "De Frühromantik heeft met haar filosofische oriëntatie de theoretische fundamenten gelegd voor nagenoeg de hele moderne literatuur," aldus Heumakers in zijn nawoord bij de Nederlandse vertaling van de roman van Novalis (p ). De term romantiek is van Novalis. In Frankrijk begon met Rousseau al voor de Sturm und Drang tijd de (pre)romantiek met onder meer Chateaubriand en Madame de Staël-Holstein. Zij raakten bevriend met August Schlegel en Goethe in (2). In Engeland waren onder meer de dichters Wordsworth en Coleridge tot de grondleggers. In reisden zij naar Duitsland. Op weg naar Weimar en Jena, het centrum van de Duitse literatuur en de Romantiek, bleven
Zoek de rode draad in je leven
Het kunstwerk van jouw biografie
Zoek de rode draad in je leven! Elk mens heeft een geheel eigen levensloop. Net als in een kunstwerk zijn er thema's, motieven en ritmes die terugkeren en uniek zijn in elk leven.
Het leven heeft je allerlei gebeurtenissen geschonken die jou hebben gevormd en biedt mogelijkheden om je verder te ontwikkelen. Kun je terugzien op je leven en de lijnen vinden die zich hebben afgetekend?
Wanneer je de compositorische krachten ontdekt, zoals die ook in de natuur en in een kunstwerk verborgen liggen, kan dat vreugde en verwondering geven. Zelfs een glimp van het ontwerp, een paar streken, of een enkel ritme geeft al grote voldoening.
Je biografie waarnemen is niet therapeutisch bedoeld. Het kan indirect wel zo kan werken, maar het doel is om vanuit licht naar je levensloop te kijken, niet om in de donkerte van onverwerkte thema's te wroeten. Door onbevangen naar de compositie van je (of iemand anders biografie) te kijken kun je een versterkende werking ervaren die je dichter bij je eigen kern brengt.
De bijeenkomsten kunnen individueel of in kleine groepjes gehouden worden.
Wereldbeschouwing
De derde hymne vindt zijn oorsprong in Novalis' biografie. Het is de eerst opgeschreven hymne en beschrijft Novalis' ervaringen aan het graf van zijn op jarige leeftijd gestorven verloofde. Dit biografische uitgangspunt maakt het geheel konkreter. Het doodsverlangen, zoals dat expliciet in de titel van de laatste hymne (in de tweede versie) naar voren komt, is echter niet het centrale punt in de Hymnen. Novalis wil behalve de hereniging met de geliefde en andere geliefden (Jezus, Maria) ook een totale verandering: al het goede van wat in de gehele mensengeschiedenis was, moet terugkeren.
Tegen het licht van de Verlichting zet de filosofische dichter het duister, wat later een conventie van de romantiek zou blijken te zijn: ‘Hemelser dan de flonkerende sterren / in die verten / lijken ons de oneindige ogen / die de nacht in ons heeft geopend.’ De dood vormt één geheel met het leven en liefde kan hem overwinnen: ‘Wie liefdevol gelooft, / weent nooit meer aan een graf’. De titel is op te vatten als ‘Lofzangen aan de nacht’. De nacht is onuitsprekelijk, geheimzinnig, goddelijk, openbarend. Novalis abstraheert de persoonlijke beleving tot wereldbeschouwing: er ontstaat een historisch-mythisch inzicht in de best
Novalis
Lumineuse comme le cristal et mobile comme le pollen, l'oeuvre protéiforme de Novalis () ne cesse de bousculer les dogmes, de transgresser les cloisonnements, de repousser les limites. Il aura suffi de quelques brèves années à ce jeune poète philosophe pour repenser et rêver l'unité entre les contraires, à travers des manuscrits tels que Le Brouillon général, le poème mystique des Hymnes à la Nuit ou son roman poétique, Henri d'Ofterdingen. Par-delà les clichés sur la sentimentalité romantique et son prétendu catholicisme, cette biographie intellectuelle voudrait rendre justice à l'ambition synthétique et réformatrice de cette oeuvre audacieuse qui se donne pour tâche de romantiser le monde. Cet ouvrage se propose donc d'examiner la part lyrique, théorique, romanesque, religieuse et politique de l'oeuvre de Novalis. Mais avant d'être un rêve philosophique ou littéraire, la romantisation est l'affaire de la biographie. La pensée et l'écriture de Novalis dialoguent avec sa propre vie, qu'elles dépassent ou dont elles réinventent la forme. Le désir d'absolu se brise en mille fragments sur les accidents du monde et se rejoue sur les contingences propres à toute existence. Chez Novalis, celles-ci ont pour nom?: amitié, amour, deuil et maladie. Que vaudraient une pensée e