Moeder máxima
Marcia Luyten schreef een biografie van de jonge Máxima: ‘Het was voor haar vanzelfsprekend dat haar vader aan de goede kant stond’
‘Schrijf over iemand die flink dood is’. Dat is de eerste wet van de biografie, schrijft Marcia Luyten in het voorwoord van Máxima Zorreguieta - Moederland, het eerste deel van een tweedelig biografisch portret van koningin Máxima, die op 17 mei 50 jaar wordt. Een dode hoofdpersoon biedt een biograaf veel vrijheid: het onderwerp kijkt niet over je schouder mee, het verhaal van een leven is afgerond en de geïnterviewden voelen zich vrijer om zich uit te spreken.
Die wet moest journalist en schrijver Marcia Luyten (49) overtreden toen ze inging op het verzoek van De Bezige Bij om een biografie over Máxima te schrijven. Een prachtige hoofdpersoon, in de bloei van haar leven. Maar zij en haar Nederlandse familieleden zouden niet meewerken aan het boek. De biograaf kreeg geen toegang tot het koninklijk archief en geen inzage in egodocumenten. Het werd dus een ongeautoriseerd biografisch portret.
‘Het was werken met handicaps’, zegt Marcia Luyten. ‘Ik mis Máxima’s levende stem in het verhaal. In het begin vond ik het frustrerend. Ik bleef maar zoeken naar brieven – die ik toch niet mocht gebruiken, want de archieven zijn officieel nog dicht. Op ee
H.M. koningin Máxima , prinses der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau
Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op
Voor de overige ruim biografieën geldt het volgende:
In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? als u daar belangstelling voor heeft.
Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.
De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.
Koningin Máxima is heel ambitieus, wil meeslepend leven, maar heeft ook structuur nodig'
Afwezigheid van haar ouders op het huwelijk
Naar het televisie-interview van Matthijs van Nieuwkerk met de koningin keken 3,2 miljoen mensen. Het ging onder andere over de afwezigheid van haar vader én moeder bij het huwelijk. Marcia: "Máxima en haar vader lijken heel erg op elkaar en hadden enorm hechte band en ik heb altijd gedacht dat het vanzelfsprekend was dat haar moeder bij haar vader zou blijven uit solidariteit met Máxima's vader, maar we horen hier dat haar moeder koos voor haar vader. Daar was blijkbaar nog discussie over."
"Het is een ongeautoriseerde biografie geworden. In had Máxima al haar vrienden gevraagd over haar te zwijgen. Ik had nu een verklaring van geen bezwaar van Máxima, maar het was een enorm karwei om al die bronnen te traceren. Mensen spreken toch vaak nog met de handrem erop, want vriendschappen zijn heel hecht. Dat maakte het nog ingewikkelder: je moet overal doorheen luisteren. Ik claim nu wel dat alles wat in dit boek staat klopt. Tot elke dialoog en dat heb ik zelfs nog door een fact-checker laten controleren."
'Máxima is heel zelfreflectief'
"Máxima zei in het televisie-interview over Koning Willem Alexander: hij is mijn anker, hij houdt mij vas
Máxima-biograaf Marcia Luyten: ‘Haar Argentijnse vrienden praten makkelijker dan haar Nederlandse’
Een biografie schrijven over een levend persoon kent beperkingen, schrijft Marcia Luyten in de inleiding van haar boek over koningin Máxima – springlevend en wel, binnenkort wordt ze vijftig. Bij een koningin zijn de beperkingen extra groot: leden van het Koninklijk Huis kon Luyten niet interviewen, relevante archieven zijn niet toegankelijk. Wel gaf de Rijksvoorlichtingsdienst te kennen er ‘geen bezwaar’ tegen te hebben dat Luyten mensen uit Máxima’s omgeving zou interviewen.
Dat haalde de voormalig Buitenhof-presentator, geen fervent Oranjevolger, over de streep toen haar uitgever haar vroeg dit boek te schrijven. Wegens de genoemde beperkingen noemt Luyten het geen biografie maar een biografisch portret.
“Zonder de instemming van de RVD had ik dit helemaal niet kunnen doen”, vertelt ze. “Mensen in hun omgeving vertellen anders nooit over Willem-Alexander en Máxima, uit piëteit voor hun privacy, of om hun vriendschap niet op het spel zetten.” Haar bronnen, onder wie jeugdvriendinnen van Máxima, houdt Luyten anoniem. De uitgever beschikt wel over een lijst met wie wat zei.
U bent, afgaande op het boek, geen mensen tegengekomen die slecht over haar dachten?
“In elk ge
Máxima, voorlopig beeld van een koningin
Het schrijven van een biografie over een nog levende persoon is geen eenvoudige zaak. Het schrijven van een biografie over een lid van een koninklijk huis is ook bepaald geen sinecure. Dat bekent ook de schrijfster van een van de twee recente biografieën over koningin Máxima. Zij haalt in het Woord vooraf van haar boek Henriëtte de Beaufort aan. Aan haar werd gevraagd om de biografie van koningin Juliana te schrijven ter gelegenheid van háár vijftigste verjaardag. Ze weigerde. Ze schreef, enigszins plechtstatig en in de woorden van die tijd: ‘Nooit kan een biograaf, zonder schromelijk indiscreet te zijn, een nog levend mensenkind oproepen, en zeker niet, wanneer het een regerende vorstin geldt.’ En hoewel ook Marcia Luyten aarzelde, nam ze uiteindelijk toch de opdracht aan. Of Rick Evers ook dergelijke scrupules heeft gehad, weten we niet. Hij raakt in ieder geval op geen enkel moment dit onderwerp aan. Hem leek de vijftigste verjaardag van Máxima een uitgelezen moment om een biografie over haar te schrijven.
Toch is de aarzeling van De Beaufort zeer begrijpelijk. Biografieën over nog levende personen zijn zelden evenwichtig. Of ze neigen naar hagiografieën. Verreweg de meeste sportbiografieën die verschijnen zijn daar voorbeelden van