Henriëtte bosmans
Frieda Belinfante, geboren in , was celliste, dirigente en tijdens de Tweede Wereldoorlog ook verzetsstrijdster. Ze viel op vrouwen, wat voor haar generatie niet kon. Vrouwen die dat toch deden, boeien me mateloos. Wie waren ze? Hoe gingen ze om met de relatieve onbekendheid van homoseksualiteit in combinatie met de afwijzing ervan zodra ‘men’ het eenmaal doorhad? En in welke bochten moesten ze zich wringen om vrij te kunnen leven en hun zelfrespect te behouden? Met veel interesse las ik daarom de boeiende biografie die Toni Boumans een paar jaar terug over Frieda Belinfante schreef.
Amoureus geheim
Frieda’s leven leest als een roman. Nog maar 17 jaar oud veroverde ze het hart van de pianiste en componiste Henriëtte Bosmans, bijna tien jaar ouder dan zijzelf. Ze gingen samenwonen, waarbij ‘Friedje’ alle zaken regelde &#; ook voor ‘Jettie’ &#; en zelfs Jetties dominante moeder op afstand wist te houden door zich totaal niet te laten intimideren. Jettie had echter ook affaires met mannen, terwijl de amoureuze aard van de relatie tussen Jettie en Frieda geheim moest blijven. In arren moede sloot Frieda op haar 26e een vriendschapshuwelijk met een collega-musicus. ‘Iedereen trouwde tenslotte, vroeg of laat, ook lesbische vrouwen’, zo dacht ze. Het huwelijk hield echter geen stan
Frieda Belinfante was de eerste vrouw ter wereld die de vaste dirigent werd van een professioneel orkest. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat ze in het verzet, terwijl ze zelf joods was. Toni Boumans merkt dan ook op aan het begin van haar biografie:
Ik wist (&#;) dat het boek niet meer zou moeten zijn dan een eenvoudige chronologische weerslag van de belangrijke momenten uit haar leven. Zonder ingewikkelde capriolen. Haar leven zelf voldeed.
Deze zin staat aan het einde van de proloog, die ik een beetje lastig vind. Er worden namelijk veel mensen in geïntroduceerd: auteur Toni Boumans vertelt aan Frieda&#;s Californische vriendin Bobbie over Frieda&#;s voorouders. Zij waren Sefardische joden en de muzikaliteit gaat een paar generaties terug. Gelukkig is de rest van het boek chronologisch ingedeeld. Frieda&#;s leven blijkt inderdaad spannend genoeg om me steeds te blijven boeien.
Het begint met Frieda&#;s jeugd in Amsterdam. In navolging van haar vader gaat ze de muziek in. Ze wordt celliste, maar haar hart blijkt te liggen bij het dirigeren. Voor de oorlog bloeit het muzikale leven en Frieda staat voor haar eigen kamerorkest. Dat alle dirigenten in die tijd mannen zijn, daar trekt ze zich niks van aan. Ze accepteert ook dat haar lesbische liefdesleven grotendeels v
Belinfante, Frieda ()
© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Redactie, Belinfante, Frieda, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: [17/04/]
BELINFANTE, Frieda (geb. Amsterdam – gest. Santa Fe, VS ), celliste, dirigente en muzieklerares, in Tweede Wereldoorlog actief in het verzet. Dochter van Aron Belinfante (), pianist en muziekleraar, en Georgine Antoinette Hesse (). Frieda Belinfante trouwde op in Amsterdam met Jo Feltkamp (), fluitist. Dit huwelijk, dat in eindigde in een echtscheiding, bleef kinderloos.
Frieda Belinfante groeide op als derde van vier kinderen – drie dochters en een zoon – van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder in Amsterdam. Het gezin woonde eerst aan de Stadhouderskade, vanaf in de Wouwermanstraat. Haar flamboyante vader was een bekende concertpianist die een eigen muziekschool – later conservatorium – had, haar moeder een huisvrouw die de zorg voor de kinderen graag aan het kindermeisje overliet. De kinderen werden niet-joods opgevoed. Muziek was belangrijk in huize Belinfante: alle kinderen leerden een muziekinstrument spelen. Voor Frieda was dat vanaf haar negende de cello. Ze gold als de muzikaalste van het stel en werd na de lagere school naar de ulo gestuurd. In stierf Frieda’s o
Een sterke stem
De componiste Tera de Marez Oyens
Jacolien de Nooij
Tijdens het Festival Nieuwe Muziek in Zeeland in noemde men haar een van de meest veelzijdige componisten die het Nederlandse muziekleven heeft voortgebracht. Omdat maar weinig mensen weten wie Tera de Marez Oyens was, mag deze bijzondere en getalenteerde componiste niet ontbreken in de Nederlandse muziekgeschiedenis.
Hoewel de meeste Nederlandse vrouwen tot aan het eind van de negentiende eeuw slechts op amateuristisch niveau muziek mochten maken, zijn er toch enkele pianostukken van vrouwelijke componisten overgeleverd. Josina Boetzelaar () is de enige Nederlandse componiste van wie enkele aria's en arietta's bewaard zijn gebleven. In het midden van de negentiende eeuw was er één componiste die grotere vormen geschreven had en deze ook kon uitgeven en uitvoeren, dankzij haar contact met J.A. Alberdink Thijm: Hermina Amersfoordt-Dijk (). In de jaren tachtig van de negentiende eeuw vond er een aantal maatschappelijke veranderingen plaats die het voor vrouwen mogelijk maakte zich op muzikaal gebied professioneel te ontwikkelen. Zo vond er in de schilderkunst, literatuur en muziek een nationale culturele vernieuwing plaats, kwam er in de gegoede burgerij steeds meer behoefte aan mu
Hebe de Champeaux is een Nederlands/Amerikaanse dirigent, mezzosopraan en violist. Ze voltooide haar Bachelor of Music-graad viool cum laude aan de San Francisco State University en daarna behaalde ze haar Master of Music in orkestdirectie aan de Indiana University Bloomington en een Bachelor of Music in koordirectie aan het Conservatorium van Amsterdam. Ze studeerde orkestdirectie bij Imre Pallo, Thomas Baldner, Yair Samet en koordirectie bij Jos Vermunt en Jos van Veldhoven. Ze studeerde zang bij Hein Meens, Pierre Mak, James McCray, Esther Linssen, Capucine Chiaudani en Ira Siff.
Hebe was geselecteerd om mee te doen aan de 3e editie van La Maestra International Conducting Competition for Women Conductors in Maart Ze deed ook mee aan de 1ste editie van de Frederic Fricsay International Conducting Competition in Szeged, Hongarije, in september In won ze de Juryprijs op de Bela Bartok International Opera Conducting Competition en in ontving ze een eervolle vermelding van de Taki Concordia Conducting Fellowship voor vrouwelijke dirigenten.
&#;
Ze was de Graduate Assistant voor het IU Opera Theater seizoen inclusief de opera's Tosca, Les Dialogues des Carme&#;lites, die Zauberflo&#;te, La Bohe&#;me en La Cenerentola. Ook volgde ze masterclasses dirigeren bi